SOWA OPAC : Katalog księgozbioruGminny Ośrodek Kultury Biblioteka Publiczna w Miedźnie

3956 wyników

Książka

W koszyku

oceń

A nie mówiłam! / Katarzyna Grochola. - Warszawa : Wydawnictwo Autorskie Katarzyna Grochola, Elżbieta Majcherczyk : Wydawnictwo W.A.B., 2006. - 365, [3] s. ; 20 cm.

(Żaby i anioły / Katarzyna Grochola)

Autor

Grochola Katarzyna (1957- ). Grochola Katarzyna (1957- ). Żaby i anioły

Temat

Powieść polska

dostępna do wypożyczenia

1 placówka posiada w zbiorach tę pozycję. Rozwiń informację, by zobaczyć szczegóły.

Wypożyczalnia Miedźno

Są egzemplarze dostępne do wypożyczenia: sygn. 82-1/-9 (1 egz.)

Książka

W koszyku

oceń

A to feler! : o tym, jak Jan Brzechwa został bajkopisarzem / Agnieszka Frączek ; [ilustracje: Joanna Rusinek]. - Wydanie I. - Łódź : Literatura, 2021. - 124, [3] strony : ilustracje ; 25 cm.

(Nieprzeciętni)

Autor

Frączek Agnieszka (1969- ) Rusinek Joanna (1979- )

Forma i typ

Książki Proza

Odbiorca

Dzieci 6-8 lat 9-13 lat

Przynależność kulturowa

Literatura polska

Temat

Brzechwa, Jan (1900-1966) Dzieci Poeci polscy

Gatunek

Opowiadania i nowele biograficzne

A to feler! jest opowieścią o dzieciństwie Brzechwy. O tropieniu żab w błocie, fascynacji parowozami i o mrożącym krew w żyłach skarbie, znalezionym pod śniegiem. O teatrze z walizki, leniwym aeroplanie i sukcesie, jaki przyniosła Jankowi rola robaczka świętojańskiego. Oraz o innych szurkach i firkach. Słowem: o tym, jak Jan Brzechwa został bajkopisarzem.

dostępna do wypożyczenia

1 placówka posiada w zbiorach tę pozycję. Rozwiń informację, by zobaczyć szczegóły.

Wypożyczalnia Miedźno

Są egzemplarze dostępne do wypożyczenia: sygn. II (1 egz.)

Książka

W koszyku

A to historia! : opowiadania z dziejów Polski / Kazimierz Szymeczko ; il. Aneta Krella-Moch. - Łódź : Literatura, 2013. - 163, [3] s. : il. kolor. ; 23 cm.

Autor

Szymeczko Kazimierz (1965- ). Krella-Moch Aneta (1969- ).

Temat

Polska

Gatunek

Opowiadanie dziecięce polskie Publikacje dla dzieci

Historynek, Wierszynek i Militarek lubią się kłócić. A mają o co - z końcu jest wiele faktów w historii Polski (od pradziejów po współczesność), naszej sztuce i literaturze, o które można się spierać do rana. A że bystre z nich mole książkowe, złośliwe i dowcipne - to dobrze się tych utarczek słucha.

dostępna do wypożyczenia

1 placówka posiada w zbiorach tę pozycję. Rozwiń informację, by zobaczyć szczegóły.

Wypożyczalnia Miedźno

Są egzemplarze dostępne do wypożyczenia: sygn. II (1 egz.)

Książka

W koszyku

oceń

Autor

Paszkiewicz Anna. Wanat Dariusz.

Forma i typ

Książki Poezja

Odbiorca

Dzieci 6-8 lat 9-13 lat

Przynależność kulturowa

Literatura polska

Temat

Polska

Gatunek

Wiersze

Przejechać Polskę wzdłuż i wszerz - to nie zawsze możliwe. Dlatego warto sięgnąć do książeczki "A to Polska właśnie. Wierszyki dla dzieci", by każde dziecko mogło się bliżej przyjrzeć naszemu pięknemu krajowi. Zbiór pięknych wierszyków przybliża najwspanialsze regiony, zwyczaje, zabytki i miasta Polski.

dostępna do wypożyczenia

1 placówka posiada w zbiorach tę pozycję. Rozwiń informację, by zobaczyć szczegóły.

Wypożyczalnia Miedźno

Są egzemplarze dostępne do wypożyczenia: sygn. II (1 egz.)

Książka

W koszyku

oceń

A to Polska właśnie : wierszyki dla dzieci / Anna Paszkiewicz ; ilustrował Dariusz Wanat. - Warszawa : Wydawnictwo SBM, 2023. - 63, [1] strona : ilustracje ; 25 cm.

Autor

Paszkiewicz Anna (1979- ). Wanat Dariusz.

Forma i typ

Książki Poezja

Odbiorca

6-8 lat 9-13 lat Dzieci

Przynależność kulturowa

Literatura polska

Temat

Polska

Gatunek

Wiersze

A to Polska właśnie to zbiór wierszyków, które w prosty sposób przybliżają dzieciom polskie zwyczaje, legendy i symbole narodowe. Opisują miasta, rzeki i regiony, a także rośliny i zwierzęta występujące w naszym kraju. Dzięki rymowankom dzieci dowiedzą się, jak wygląda godło Polski, kim był Mikołaj Kopernik, przez jakie miasta płynie Wisła i gdzie znajduje się Giewont. A wszystko to w bajecznie kolorowej oprawie [opis wydawcy].

Książka

W koszyku

oceń

A... B... C... / Eliza Orzeszkowa. - Łódź : "Adalex", cop. 1996 ([s.l. : s.n.]). - 27 s. ; 21 cm.

(Lektury Szkolne : klasa 5)

Autor

Orzeszkowa Eliza (1841-1910).

Gatunek

Opowiadanie polskie

dostępna do wypożyczenia

1 placówka posiada w zbiorach tę pozycję. Rozwiń informację, by zobaczyć szczegóły.

Wypożyczalnia Miedźno

Są egzemplarze dostępne do wypożyczenia: sygn. III (1 egz.)

Książka

W koszyku

oceń

A... B... C... / Eliza Orzeszkowa ; [oprac.] Agnieszka Nożyńska-Demianiuk. - Poznań : "IBIS", 2011. - 46, [1] s. ; 21 cm.

(Lektura z opracowaniem / "IBIS")

Autor

Orzeszkowa Eliza (1841-1910). Nożyńska-Demianiuk Agnieszka.

Temat

Opowiadanie polskie Literatura polska

dostępna do wypożyczenia

1 placówka posiada w zbiorach tę pozycję. Rozwiń informację, by zobaczyć szczegóły.

Wypożyczalnia Miedźno

Są egzemplarze dostępne do wypożyczenia: sygn. 82-1/-9 (1 egz.)

Książka

W koszyku

oceń

A...B...C... / Eliza Orzeszkowa ; oprac. Barbara Włodarczyk ; [il. Lucjan Ławnicki]. - Kraków : Wydawnictwo Greg, 2004. - 40 s. : il. ; 21 cm.

(Lektura : wydanie z opracowaniem)

Autor

Orzeszkowa Eliza (1841-1910). Włodarczyk Barbara. Ławnicki Lucjan.

Temat

Orzeszkowa, Eliza (1841-1910).

Gatunek

Opowiadanie polskie Materiały pomocnicze dla szkół.

dostępna do wypożyczenia

Ta pozycja znajduje się w zbiorach 2 placówek. Rozwiń listę, by zobaczyć szczegóły.

Wypożyczalnia Miedźno

Są egzemplarze dostępne do wypożyczenia: sygn. 82-1/-9 (1 egz.)

Wypożyczalnia Filii Ostrowy nad Okszą

Są egzemplarze dostępne do wypożyczenia: sygn. 82-1/-9 (1 egz.)

Książka

W koszyku

oceń

A...B...C... i inne opowiadania / Eliza Orzeszkowa. - Kraków : "Zielona Sowa", br.r. - 62, [1] s. ; 21 cm.

Autor

Orzeszkowa Eliza (1841-1910).

Gatunek

Opowiadanie polskie

dostępna do wypożyczenia

Ta pozycja znajduje się w zbiorach 2 placówek. Rozwiń listę, by zobaczyć szczegóły.

Wypożyczalnia Miedźno

Są egzemplarze dostępne do wypożyczenia: sygn. 82-1/-9 (1 egz.)

Wypożyczalnia Filii Ostrowy nad Okszą

Są egzemplarze dostępne do wypożyczenia: sygn. 82-1/-9 (1 egz.)

Książka

W koszyku

oceń

ABC polszczyzny / Jan Miodek. - Wrocław : Wydaw. Dolnośląskie, 2006. - 48 s. : il. kolor., 1 mapa ; 25 cm.

Autor

Miodek Jan (1946- ).

Temat

Język polski.

Gatunek

Wydawnictwa popularne.

dostępna do wypożyczenia

1 placówka posiada w zbiorach tę pozycję. Rozwiń informację, by zobaczyć szczegóły.

Wypożyczalnia Miedźno

Są egzemplarze dostępne do wypożyczenia: sygn. 81 (1 egz.)

Książka

W koszyku

oceń

Abecadło / Czesław Miłosz. - Kraków : Wydawnictwo Literackie, 2010. - 383, [4] s. ; 22 cm.

Autor

Miłosz Czesław (1911-2004).

Gatunek

Szkice literackie polskie

dostępna w czytelni

1 placówka posiada w zbiorach tę pozycję. Rozwiń informację, by zobaczyć szczegóły.

Czytelnia Miedźno

Egzemplarze są dostępne wyłącznie na miejscu w bibliotece: sygn. 82-1/-9 (1 egz.)

Książka

W koszyku

oceń

Abecadło : chcę poznać alfabet, bo to rzecz potrzebna, zacznę od A jak Antylopa, skończę na Z jak Zebra / Basia Badowska ; [il. Marcin Południak]. - Wrocław : Siedmioróg, 2013. - [48] s. : il. kolor. ; 22 cm.

(Nauka z Dziećmi)

Autor

Badowska Basia. Południak Marcin.

Gatunek

Poezja dziecięca polska

Naucz swoje dziecko alfabetu. Baw się z dzieckiem, wędrując po fascynującej krainie literek. Znajdziesz tu: bajkowe kolorowe ilustracjce, zabawne wierszyki, zwierzątka przedstawiające literki i ułatwiające ich zapamiętywanie...

aktualnie wypożyczona

1 placówka posiada w zbiorach tę pozycję. Rozwiń informację, by zobaczyć szczegóły.

Wypożyczalnia Filii Ostrowy nad Okszą

Wszystkie egzemplarze są obecnie wypożyczone: sygn. I (1 egz.)

Książka

W koszyku

Abonent czasowo niedostępny / Ewa Ostrowska. - Kraków : Księgarnia Wydawnictwo Skrzat Stanisław Porębski, 2009. - 298, [3] s. ; 20 cm.

Autor

Ostrowska Ewa (1938-2012).

Gatunek

Powieść polska

Marta zmaga się z traumatycznymi przeżyciami i za wszelką cenę pragnie uwolnić się od wspomnień z dzieciństwa; przez lata molestowana przez ojczyma, odrzucona przez matkę. Nadzieją na wyrwanie się z piekła przeszłości jest dla niej Michał. Czy stawi czoło swoim lękom i znajdzie w sobie siłę, by zacząć wszystko na nowo?

dostępna do wypożyczenia

1 placówka posiada w zbiorach tę pozycję. Rozwiń informację, by zobaczyć szczegóły.

Wypożyczalnia Miedźno

Są egzemplarze dostępne do wypożyczenia: sygn. 82-1/-9 (1 egz.)

E-book

W koszyku

Acta Archaeologica Lodziensia t. 61/2015 : Praca zbiorowa / red. Mariusz Mielczarek, Anna Marciniak-Kajzer, Piotr Komorowski, Tomasz Kurasiński, Radu Ardevan, Leszek Kajzer, Jerzy Maik, Valery Nikonorov, K. Noaáček. - Łódź : Łódzkie Towarzystwo Naukowe ; IBUK Libra, 2015. - 120 s.

Forma i typ

E-booki

Gatunek

Praca zbiorowa

"Acta Archaeologica Lodziensia" to najstarsza w łódzkim ośrodku naukowym archeologiczna seria wydawnicza, istniejąca już od ponad pół wieku. Charakteryzują ją i wyróżniają na polskim rynku wydawnictw archeologicznych szczególnie dwa aspekty: integracyjny charakter i szeroki zakres tematyczny. Publikowane w niej prace są autorstwa pracowników różnych instytucji głównie środkowopolskiego środowiska naukowego: Uniwersytetu Łódzkiego, Polskiej Akademii Nauk, muzeów regionu. Różnorodność tematyczna obrazuje możliwości badawcze i aktualne trendy nowoczesnej, szeroko pojętej archeologii. Ramy chronologiczne obejmują bardzo szeroki zakres czasowy od epoki kamienia po współczesność. Liczne prace, które się dotychczas w niej ukazały, poświęcone były nie tylko archeologii sensu stricto, ale, co szczególnie ważne dla łódzkiego ośrodka archeologicznego, chlubiącego się szkołą archeologii pogranicza, także i problematykom styku archeologii z innymi dyscyplinami naukowymi: historią, historią nauki i techniki, architekturą, bronioznawstwem historycznym, historią sztuki. Zdecydowana większość opublikowanych pozycji to nie schematyczne, proste sprawozdania z realizowanych przez autorów badań, lecz opracowania powstałe w wyniku wieloletnich studiów nad tematem. Nie dziwi więc że są to najczęściej jedne z najważniejszych pozycji w dorobku wielu autorów, które zaważyły na ich karierze naukowej.

dostępna online

Ta pozycja jest dostępna przez Internet. Rozwiń informację, by zobaczyć szczegóły.

Dostęp do treści elektronicznej wymaga posiadania kodu PIN. Po odbiór kodu PIN zapraszamy do biblioteki.

Informacje o książce ; Spis treści

E-book

W koszyku

Acta Geographica Lodziensia t. 98/2011 / Danuta Dzieduszyńska. - Łódź : Łódzkie Towarzystwo Naukowe ; IBUK Libra, 2011. - 104 s.

Autor

Dzieduszyńska Danuta.

Forma i typ

E-booki

ZARYS TREŚCI Praca dotyczy analizy intensywności procesów rzeźbotwórczych oraz zmian morfologicznych w młodszym dryasie w regionie łódzkim (środkowa Polska). Jako tło przedstawiono aktualny stan wiedzy na temat tego nagłego i krótkotrwałego w skali geologicznej ochłodzenia, a w szczególności problemy dotyczące jego przyczyn, parametrów klimatycznych oraz przegląd zagadnień chronostratygraficznych. Na podstawie historii rozwoju roślinności oraz dowodów geologicznych odtworzono stan środowiska w regionie łódzkim podczas młodszgo dryasu. Ochłodzenie charakteryzowało się spadkiem średniej temperatury najchłodniejszego miesiąca do –20 °C, najcieplejszego miesiąca do 10 °C przy narastającej suchości, znacznej aktywności aerodynamicznej oraz możliwym, przynajmniej lokalnie, powrocie wieloletniej zmarzliny. Panujące warunki sprzyjały intensyfikacji procesów rzeźbotwórczych, co jest odzwierciedlone dowodami morfologicznymi i geologicznymi i częstym odwróceniem właściwego późnemu vistulianowi dodatniego bilansu erozji na ujemny. Efekty morfogenetyczne młodszego dryasu przedstawiono na tle wcześniejszych etapów kształtujących rzeźbę regionu, poczynając od górnego plenivistulianu, na podstawie analizy osadów i form udokumentowanych w stanowiskach o zweryfikowanej, w świetle dostępnych danych, pozycji stratygraficznej. Ożywienie procesów zarejestrowano w trzech środowiskach sedymentacyjnych: stokowym, fluwialnym i eolicznym. W środowisku stokowym za najbardziej spektakularny obraz geologiczny młodszego dryasu uznano serię piasków drobnolaminowanych górnych, a morfologiczny – rozszerzenie zasięgu przestrzennego stref dolinnych w stosunku do stref wysoczyznowych. Stwierdzono powszechne zwiększenie aktywności hydrologicznej w środowisku fluwialnym, wyrażone obecnością różnych typów rozwinięcia koryta. Lokalnym wyrazem morfologicznym procesów w dolinach rzecznych jest terasa niska. Dla środowiska eolicznego, oprócz fazy przekształcania pagórków wydmowych, zwrócono uwagę na możliwość depozycji pokryw eolicznych. Obok świadectw dużej dynamiki ówczesnego środowiska naturalnego odnotowano przestrzenną różnorodność procesów w regionie łódzkim, którą uznano za rezultat różnic hipsometrycznych oraz lokalnego etapu ewolucji rzeźby. Dotychczasowy stan badań młodszego dryasu w regonie nie pozwolił na rozróżnienie pomiędzy lokalnymi lub regionalnymi i globalnymi przyczynami udokumentowanych zmian.

dostępna online

Ta pozycja jest dostępna przez Internet. Rozwiń informację, by zobaczyć szczegóły.

Dostęp do treści elektronicznej wymaga posiadania kodu PIN. Po odbiór kodu PIN zapraszamy do biblioteki.

Informacje o książce ; Spis treści

E-book

W koszyku

Acta Geographica Lodziensia t. 99/2012 / Jacek Forysiak. - Łódź : Łódzkie Towarzystwo Naukowe ; IBUK Libra, 2012. - 164 s.

Autor

Forysiak Jacek.

Forma i typ

E-booki

ZARYS TREŚCI W pracy przedstawiono charakterystykę geologiczną i geomorfologiczną wybranych torfowisk regionu łódzkiego oraz zebrano wyniki badań osadów biogenicznych udokumentowanych w ich misach. Szczegółowymi badaniami objęto szesnaście obiektów. W regionie przeważają torfowiska położone w dolinach, a tylko nieliczne zlokalizowane są w obrębie wysoczyzn. Część położona jest w obniżeniach towarzyszących formom eolicznym. Misy badanych torfowisk ukształtowały się w późnym vistulianie i holocenie dzięki procesom fluwialnym, eolicznym, stokowym oraz termokrasowym. Udokumentowano także misy o założeniach glacjalnych, przekształcone przez wymienione procesy w okresie vistulianu. Miąższość stwierdzonych osadów biogenicznych wyniosła od kilkudziesięciu centymetrów do ponad dwunastu metrów. W przebadanych stanowiskach stwierdzono kilka rodzajów gytii oraz gatunków torfów. Osady z wybranych stanowisk poddano analizom paleoekologicznym, geochemicznym oraz datowaniom bezwzględnym. Warunki geomorfologiczne i budowa geologiczna pozwoliły na określenie genezy obniżeń w których występują torfowiska. Wydzielono cztery grupy mis: położone w strefie wysoczyzn (o pochodzeniu glacjalnym), misy o pochodzeniu eolicznym, misy położone w martwych dolinach oraz misy położone w dnach aktywnych dolin rzecznych. Dla każdej z wydzielonych grup zaproponowano schemat rozwoju zbiornika (jeziornego i/lub torfowiskowego) od powstania do współczesnego etapu przekształceń antropogenicznych, którym podlegają wszystkie badane torfowiska regionu. Na podstawie zbadanych osadów biogenicznych wykonano opis zmian środowiska przyrodniczego regionu łódzkiego w ciągu ostatnich kilkunastu tysięcy lat. Najstarsze stwierdzone osady zostały złożone w schyłku górnego plenivistulianu, w misie torfowiska Żabieniec. Torfowisko to – jako jedyne z badanych stanowisk – posiada ciągły zapis zmian środowiska aż do współczesności. Późny vistulian reprezentują osady jeziorne lub torfy, zalegające w misach niemal wszystkich zbadanych torfowisk. W dwóch misach stwierdzono osady zaliczone do ocieplenia epe. W najstarszym dryasie powstały kolejne zbiorniki akumulacji biogenicznej, zarówno w otoczeniu form eolicznych, jak i w dolinach rzecznych. W większości osadów udokumentowano zapis zmian klimatycznych, paleohydrologicznych böllingu i allerödu oraz młodszego dryasu. Nowe dane holocenu uzyskano w osadach biogenicznych ze stanowisk położonych we wszystkich wyróżnionych grupach mis torfowisk. Tylko w kilku obiektach zapis ten był ciągły, zaś w pozostałych – sedentacja torfu była przerywana. Ponowny rozwój torfowisk nastąpił na końcu okresu subborealnego i w okresie subatlantyckim. Wszystkie z badanych torfowisk zostały przekształcone w wyniku działalności gospodarczej, zaś funkcjonujące w nich współcześnie zbiorowiska torfotwórcze często zajmują obszary poeksploatacyjne.

dostępna online

Ta pozycja jest dostępna przez Internet. Rozwiń informację, by zobaczyć szczegóły.

Dostęp do treści elektronicznej wymaga posiadania kodu PIN. Po odbiór kodu PIN zapraszamy do biblioteki.

Informacje o książce ; Spis treści

E-book

W koszyku

Acta Geographica Lodziensia t. 100/2012 : Praca zbiorowa / red. Krystyna Turkowska, Danuta Dzieduszyńska, Paweł Jokiel, Kazimierz Kłysik, Krzysztof Kożuchowski. - Łódź : Łódzkie Towarzystwo Naukowe ; IBUK Libra, 2012. - 214 s.

Forma i typ

E-booki

Gatunek

Praca zbiorowa

Oddawany do rąk Czytelników setny tom Acta Geogrphica Lodziensia, który jest wyjątkowym z dwóch powodów – z uwagi na „okrągły” numer, ale i okoliczność, z którą wiąże się jego powstanie. Prezentowany tom zawiera bowiem zbiór artykułów będących pokłosiem ogólnopolskiej Konferencji „Czynniki różnicowania rzeźby Niżu Polskiego”, która odbyła się w Uniejowie w czerwcu 2012 roku dla uczczenia jubileuszu urodzin Profesor Krystyny Turkowskiej – Redaktora serii Acta Geogrphica Lodziensia w ostatnim piętnastoleciu (1998–2012). Zamieszczone w bieżącym tomie artykuły nawiązują do tytułu uniejowskiej konferencji, niektóre wybiegają jednak poza obszar Polski, wpisując się w szeroki nurt tematyczny serii wydawniczej. Całość stanowi przegląd lokalnych/regionalnych badań nad ewolucją rzeźby i znaczeniem poszczególnych czynników morfotwórczych w jej zróżnicowaniu. W części artykułów, zagadnienie poligenezy i złożoności rzeźby przedstawione zostało na przykładzie wybranych stanowisk regionu łódzkiego, także tych prezentowanych w części terenowej konferencji. Redaktor tomu

dostępna online

Ta pozycja jest dostępna przez Internet. Rozwiń informację, by zobaczyć szczegóły.

Dostęp do treści elektronicznej wymaga posiadania kodu PIN. Po odbiór kodu PIN zapraszamy do biblioteki.

Informacje o książce ; Spis treści

E-book

W koszyku

Acta Geographica Lodziensia t. 101/2013 : Dziedzictwo myśli badawczej Jana Dylika w Katedrze Badań Czwartorzędu (1981-2012) Uniwersytetu Łódzkiego w czterdziestą rocznicę smierci Profesora / Praca zbiorowa. - Łódź : Łódzkie Towarzystwo Naukowe ; IBUK Libra, 2013. - 151 s.

Forma i typ

E-booki

Gatunek

Praca zbiorowa

7 czerwca bieżącego roku minęło czterdzieści lat od śmierci Profesora Jana Dylika: założyciela i organizatora łódzkiego ośrodka geograficznego, Dyrektora Instytutu Geografii UŁ (1958–1973), inicjatora i kierownika badań geomorfologicznych w regionie (1945–1973), założyciela i wieloletniego redaktora serii naukowych, m.in. „Acta Geographica Lodziensia” (od 1948) i „Biuletynu Peryglacjalnego” (1954–1999), twórcy łódzkiej szkoły peryglacjalnej, a przez 16 lat (1956–1972) Przewodniczącego Komisji Badań Peryglacjalnych Międzynaro-dowej Unii Geograficznej. Wymieniono tylko funkcje bezpośrednio związane z głównym kie-runkiem badawczym Jana Dylika, tj. z geomorfologią, a przede wszystkim geomorfologią peryglacjalną. Śmierć Profesora wstrzymała okres rozwoju łódzkiej szkoły peryglacjalnej, która była Jego dziełem i nie mogła nie odczuć braku Mistrza. Funkcję Dyrektora Instytutu Geografii UŁ przejęła Profesor Anna Dylikowa, dążąca do podtrzymania tradycji powstałych podczas blisko czterdziestu lat istnienia i rozwoju ośrodka. Pod koniec 1981 r., wobec zbliżającej się emerytury prof. dr Anny Dylikowej, złożona struktura Instytutu Geografii UŁ, w której miej-sce coraz trudniej znajdowały kolejne pokolenia geografów różnych specjalności, została do-stosowana do bieżących potrzeb i aspiracji coraz liczniejszych pracowników. W przypadku znacznego grona geomorfologów, zgrupowanych wcześniej w kierowanym przez Annę Dyli-kową Zakładzie Geomorfologii i Paleogeografii Czwartorzędu, znaczyło to podział na dwie jednostki. Powstał Zakład Geomorfologii, którego kierownictwo od października 1982 r. ob-jął Zbigniew Klajnert oraz Zakład (od 1991 r. Katedra) Badań Czwartorzędu, zorganizowany i kierowany od 1981 do 1994 r. przez Halinę Klatkową. W październiku 1994 r., w związku z przejściem na emeryturę Profesor Haliny Klatkowej, kierownictwo Katedry objęła Krystyna Turkowska. Dwie jednostki o podobnym profilu badawczym i dydaktycznym, w tym wspólnej specja-lizacji magisterskiej, przetrwały do początku roku akademickiego 2012/2013. Po po trzydzie-stu latach nastąpiły kolejne zmiany organizacyjne w geomorfologii łódzkiej. Od października 2012 r. niżej podpisana zakończyła pracę w UŁ. W celu ujednolicenia nazewnictwa struktury Instytutu Nauk o Ziemi Wydziału Nauk Geograficznych UŁ, powrócono do historycznej nazwy Katedra Geomorfologii i Paleogeografii; jej kierownictwo objął Juliusz Twardy. Wymienione zmiany, które bez mała zbiegły się z czterdziestą rocznicą śmierci Profesora, skłaniają do refleksji na temat dziedzictwa myśli badawczej Jana Dylika w Katedrze Badań Czwartorzędu (1981–2012). Zarys historii i główne kierunki badań w Katedrze przypomniano w aneksie do niniejszego tomu. Z faktu, że jest to jednocześnie niejako sprawozdanie z pełnio-nej funkcji kierownika za lata 1994–2012, wynika ograniczenie rozważań do prowadzonej jednostki i jej pracowników, co nie oznacza, że również badacze spoza Katedry, a nawet Uniwersytetu Łódzkiego, nie rozwijali idei Profesora. Jako punkt odniesienia dla oceny drogi badań geomorfologicznych w Katedrze Badań Czwartorzędu zaproponowano programowy artykuł J. Dylika „Rozwój myśli badawczej w łódzkim ośrodku geomorfologicznym” (8/1958 AGUL), którego przedruk rozpoczyna ni-niejszy tom. Następujące artykuły merytoryczne stanowią dalszy ciąg przykładów (po jubile-uszowym tomie 100/2012 AGL) z listy wątków realizowanych ostatnio w Katedrze Badań Czwartorzędu. Wraz z dwiema kończącymi listę pracami, w dużym stopniu opartymi na daw-nych doświadczeniach i wspomnieniach, mogą stać się one materiałem do przyszłych rozwa-żań nad kontynuacją twórczej myśli Jana Dylika przez kolejne roczniki geomorfologów. Prace realizowane w Katedrze Badań Czwartorzędu, w tym prawie bez wyjątku prace na stopień, były publikowane w „Acta Geographica Lodziensia” (por. tom 100/2012 AGL i bi-bliografię 1948–2012). Założona przez Jana Dylika seria Łódzkiego Towarzystwa Naukowe-go była redagowana w Katedrze Badań Czwartorzędu przez wszystkie lata istnienia jednostki (1981–2012). Obecna zmiana nazwy i kierownictwa Katedry ma jednocześnie charakter pokoleniowy, gdyż autorka jest ostatnią, kończącą pracę uczennicą Profesora Jana Dylika i bezpośrednim świadkiem sukcesów łódzkiej szkoły peryglacjalnej.

dostępna online

Ta pozycja jest dostępna przez Internet. Rozwiń informację, by zobaczyć szczegóły.

Dostęp do treści elektronicznej wymaga posiadania kodu PIN. Po odbiór kodu PIN zapraszamy do biblioteki.

Informacje o książce ; Spis treści

E-book

W koszyku

Acta Geographica Lodziensia t. 102/2014 : Praca zbiorowa / red. Krystyna Turkowska, Danuta Dzieduszyńska, Ryszard Borówka, Piotr Gębica, Paweł Jokiel, Maria Łanczot, Małgorzata Roman, Ewa Smolska, Urszula Somorowsk. - Łódź : Łódzkie Towarzystwo Naukowe ; IBUK Libra, 2014. - 107 s.

Forma i typ

E-booki

Gatunek

Praca zbiorowa

Prekursorką badań interdyscyplinarnych w łódzkim ośrodku geomorfologicznym była Profesor Anna Dylikowa. Współpraca badaczy reprezentujących różne obszary nauki została nawiązana pod-czas archeologicznych badań obozowisk ludności późnopaleolitycznej, które stwierdzono na po-wszechnie znanym stanowisku w Witowie, także w Skaratkach oraz w innych miejscach położonych w pradolinie warszawsko-berlińskiej. W badaniach interdyscyplinarnych, zwanych przez Prof. A. Dy-likową „badaniami zespołowymi”, następował samoistny podział ról, adekwatny do zakresu proble-matyki pojawiającej się na danym stanowisku. Geomorfolog analizował morfologię i strukturę wydm na których bytowali późnopaleolityczni myśliwi i zbieracze, archeolog badał odnalezione artefakty i obiekty, zaś paleobotanik studiował ewolucję roślinności w otoczeniu stanowiska na podstawie ko-palnych sporomorf. Trójosobowy zespół badaczy wydawał się w latach 50. i 60-tych ubiegłego wieku wystarczającym do kompleksowego spojrzenia na paleogeografię badanego stanowiska. Podkreślić należy, że współpraca naukowa była w ośrodku łódzkim bardzo często inicjowana przez archeologów skupiających się w trzech instytucjach – Muzeum Archeologicznym i Etnograficznym w Łodzi, Instytu-cie Archeologii Uniwersytetu Łódzkiego oraz w Instytucie Historii Kultury Materialnej Polskiej Aka-demii Nauk. Taka organizacja badań utrzymywała się do końca XX wieku; analizy prowadzono ze zmienną intensywnością, w przeważnie niewielkich zespołach, niekiedy poszerzanych o innych specja-listów. Wielokrotnie konfrontowano świadectwa geomorfologiczne, archeologiczne, palinologiczne i wyniki radiometrycznych datowań osadów. Zazwyczaj ich wymowa była zbliżona, ale szczególnie wiele uczyły sytuacje, gdy geomorfolog, archeolog, paleobotanik i fizyk przedstawiali rozbieżne wyniki i wnioski. Sytuacje braku zgodności prowadzonych równolegle analiz specjalistycznych zmuszały do pogłębiania studiów literatury przedmiotu, sięgania do kolejnych źródeł i analiz, reinterpretacji da-nych. Paradoksalnie, rewizję panujących wówczas poglądów i postęp w paleogeografii udawało się uzyskać właśnie w sytuacji sprzeczności wyników poszczególnych analiz, która na początku badań wydawała się niemożliwa do pokonania, a później okazywała się jedynie pozorna. Istotny przełom w badaniach interdyscyplinarnych w ośrodku łódzkim nastąpił w pierwszej deka-dzie XXI wieku w związku z eksploracją unikalnego, małego torfowiska wysoczyznowego „Żabieniec”, położonego na Wzniesieniach Łódzkich w odległości kilku kilometrów na północ do podłódzkich Brze-zin. Tym razem inicjatywa badawcza była po stronie badaczy z Instytutu Nauk o Ziemi Uniwersytetu Łódzkiego, a obiekt torfowiskowy w którym zostały zbadane osady o miąższości blisko 16,5 m, dawał nadzieję na kompleksowe odtworzenie zmian środowiskowych obejmujących Wzniesienia Łódzkie po-między górnym plenivistulianem a współczesnością. Zespół badawczy uległ znacznemu poszerzeniu – oprócz geomorfologów, archeologa i paleobotanika w jego skład weszli także: geochemik i hydrochemik, hydrogeolog, diatomolg, torfoznawca, gleboznawca, fizyk, historyk oraz specjaliści prowadzący analizy makroszczątków roślinnych, a także analizy paleozoologiczne: kopalnych wioślarek, ameb skorupkowych i muchówek. Badania interdyscyplinarne torfowiska „Żabieniec” nie polegały na nie-uzasadnionym multiplikowaniu kolejnych analiz. Żadna analiza wykonana w oparciu o osady organo-geniczne z „Żabieńca” nie okazała się niepotrzebna. Szkoda jedynie, że własności ekosystemu jezior-no-torfowiskowego nie pozwoliły na rozwój niektórych spośród badanych mikroorganizmów przez całe minione 20 000 lat i nie udało się osiągnąć wyższej rozdzielczości analiz. Badania interdyscyplinarne miały na celu odtworzenie zmienności szeregu konkretnych parame-trów środowiska, w tym niektórych o charakterze ilościowym, uzyskanych z różnych źródeł za pomocą odpowiednich metod badawczych. Zbiór tak zgromadzonych danych, zwanych w literaturze danymi multi-proxy, obrazował ewolucję systemu torfowiskowego w funkcji czasu, odwzorowując tym samym zmiany środowiskowe. Osiągnięto dzięki temu m. in. ciągły obraz zmian roślinności, stosunków wodnych, zmian termicznych, wilgotnościowych, trofii, odczynu, denudacji mechanicznej i chemicznej oraz szeregu innych parametrów. Podstawę dla śledzenia zmian i ich analizy stanowił precyzyjnie sekwencjonowany rdzeń uzyskany z torfowiska, w którym wyróżniono łącznie 23 poziomy, z których 11 przypada na schyłek vistulianu, a 12 na holocen. Dzięki wykorzystaniu matematycznego modelu wiek-głębokość można było wyróżnione poziomy dokładnie ulokować w czasie. Tym razem na poziomie syntezy, jakościowy opis zmian środowiskowych, który jest zazwyczaj subiektywny ze swej natury, zo-stał zastąpiony interpretacją wyników ilościowych, zestawionych w kolejne diagramy, wykresy i krzy-we. Takie podejście umożliwi bardziej ścisłe odwoływanie się do uzyskanych wyników. Można zakła-dać, że w przyszłości badania interdyscyplinarne będą nabierały w coraz większym stopniu charakteru ilościowego, gdyż takie ujęcie gwarantuje tak potrzebny w nauce obiektywizm. W generalnie podobnym do wymienionego składzie specjalistów przeprowadzono badania inter-dyscyplinarne stanowiska Koźmin Las, przedstawiane w niniejszym tomie. W odróżnieniu od badań torfowiska „Żabieniec”, na którym analizowano miąższą serię organogeniczną, w Koźminie zetknęli-śmy się z problemem uzyskania maksimum informacji z serii biogenicznej o niewielkiej, zaledwie kil-kudziesięciocentymetrowej miąższości i innej genezie. Pozycja stratygraficzna analizowanej serii osa-dów organicznych i organiczno-mineralnych, a szczególnie jej znaczne rozprzestrzenienie i fakt, że zawiera ona dobrze zachowane i liczne świadectwa funkcjonowania późnovistuliańskiego lasu na dnie Kotliny Kolskiej, stanowią o jej unikalności. Występowanie grubego detrytusu organicznego pod po-stacią kilkuset pni powalonych in situ drzew oraz ich karp spowodowało konieczność włączenia do zespołu badawczego dendrochronologia, antrakologa oraz przedstawicieli z obszaru nauk leśnych. Wyrażamy nadzieję, że przedstawione w niniejszym tomie treści przyczynią się do postępu paleoge-ografii i pozwolą lepiej zrozumieć naturalne podłoże oraz kierunek, skalę i dynamikę zmian środowi-skowych, które nastąpiły w środowisku doliny stosunkowo dużej rzeki nizinnej z chwilą ostatecznego ustępowania warunków peryglacjalnych.

dostępna online

Ta pozycja jest dostępna przez Internet. Rozwiń informację, by zobaczyć szczegóły.

Dostęp do treści elektronicznej wymaga posiadania kodu PIN. Po odbiór kodu PIN zapraszamy do biblioteki.

Informacje o książce ; Spis treści

E-book

W koszyku

Acta Geographica Lodziensia t. 103 : Praca zbiorowa. - Łódź : Łódzkie Towarzystwo Naukowe ; IBUK Libra, 2015. - 115 s.

Forma i typ

E-booki

Gatunek

Praca zbiorowa

103 tom Acta Geographica Lodziensia zawiera sześć artykułów, z których pięć − uzupełnionych wspólnym załącznikiem na końcu tomu − przedstawia metody i wyniki specjalistycznych analiz mających na celu weryfikację hipotezy o dotarciu lądolodu warty do linii Radomsko− Przedbórz w obszarze na południowy wschód od Łodzi, zarówno w formie lobu Widawki jak i Pilicy-Luciąży. Wyniki badań w regionie łódzkim porównano z nowym spojrzeniem na strefę marginalną lądolodu warty na międzyrzeczu Krzny i Bugu. Układ strefy marginalnej ostatniej w środkowej Polsce transgresji lądolodu został zarysowany już blisko sto lat temu. W historii badań regionalnych, pogląd jest wiązany przede wszystkim z opublikowanym w Pracach Państwowego Instytutu Geologicznego dziełem „Dyluwium i morfologia środkowego Powiśla” S. Lencewicza (1927), który opisał rozdzielenie przez Wyżynę Łódzką lądolodu na dwa, obrzeżone przez formy czołowomorenowe wielkie jęzory: „nadwarciański” oraz „nadwiślański”. Poglądy międzywojenne uwzględniono w interpretacji genezy i wieku form glacjalnych na „Mapie Geologicznej Polski 1:300 000 arkusz Łódź A” (Dylik, Jurkiewiczowa 1950), która była głównym „reperem” wyznaczania zasięgu ostatniego lądolodu w okolicach Łodzi, poczynając od VI Kongresu INQUA w Polsce w 1961 r. do czasów współczesnych. Stało się tak niezależnie od faktu, że na Kongresie, obok interpretacji R. Galona i L. Roszkówny, powtarzającej zasięg lądolodu warty z mapy 1:300 000, została przez S. Z. Różyckiego przedstawiona również nowa koncepcja tego zasięgu, odchodząca od kryterium morfologicznego. Rozpoczynając okres intensywnych studiów nad morfogenezą warciańską H. Klatkowa (1972) opowiedziała się za poglądem S. Z. Różyckiego, niezależnie od lawinowego przyrostu informacji na temat południowej części lobu Widawki, który nastąpił w związku z badaniami prowadzonymi przez pracowników Państwowego Instytutu Geologicznego przy okazji dokumentacji bełchatowskiego złoża węgla brunatnego. Różnice poglądów zaznaczono na „Mapie Geologicznej Polski 1:200 000, ark. Łódź A − Mapa utworów powierzchniowych” (Klatkowa 1980) w formie rozległej strefy nierozdzielonych glin środkowopolskich. Mapa ta, w zakresie poglądów na temat rozważanej w 103 tomie Acta Geographica Lodziensia rozległości strefy ekstraglacjalnej lądolodu warty w południowo-wschodniej części regionu łódzkiego, stanowi świadectwo stanu wiedzy sprzed rozpoczęcia szczegółowego kartowania geologicznego. Autorskie badania paleogeograficzne prowadzone w całym dorzeczu doliny Wolbórki oraz współautorskie prace do „Szczegółowej mapy geologicznej Polski w skali 1:50 000” na arkuszu Tuszyn stały się podstawą przekonania o konieczności przesunięcia zasięgu lądolodu warty przynajmniej do linii Wolbórz–Tomaszów Mazowiecki (Turkowska 1992). Postulat, wysuwany również przez autorów innych arkuszy SMGP, został uwzględniony w reinterpretacji maksymalnego zasięgu tego lądolodu dokonanej przez Państwowy Instytut Geologiczny na „Mapie Geologicznej Polski 1:500 000” (Marks i in. 2006). Fakt ten ma niewątpliwie największe, niejako formalne, znaczenie w upowszechnianiu poglądu o likwidacji ekstraglacjalnej zatoki między lobami Widawki i Rawki lądolodu warty na południowy wschód od Łodzi. Zrealizowana w pierwszych latach bieżącego wieku krytyczna analiza pełnego dorobku geomorfologiczno-paleogeograficznego z obszaru regionu łódzkiego, w tym danych wynikających z badań do SMGP w skali 1:50 000, zainspirowała niżej podpisaną do wysunięcia hipotezy zasięgu lądolodu warty sięgającego północnych stoków wyżyn – Wzgórz Radomszczańskich i Grzbietu Przedborskiego – w formie lobu Pilicy-Luciąży oraz konfluencji lobów na linii wododziałowej garbu łódzkiego (por. „Geomorfologia regionu łódzkiego”, Turkowska 2006). Od 2007 roku weryfikacja stała się przedmiotem badań realizowanych w Katedrze Badań Czwartorzędu UŁ (od 2012 Katedra Geomorfologii i Paleogeografii). Badania glacjalne w obszarze między Piotrkowem Trybunalskim, Radomskiem a Przedborzem, kluczowym dla badanego problemu, zostały podjęte przez znającą teren z wcześniejszych badań nad rozwojem doliny Luciąży L. Wachecką-Kotkowską, która zaprosiła do współpracy grono specjalistów z dziedziny nauk o Ziemi. W latach 2011–2013 prace Zespołu Badawczego były finansowanie z grantu N N306 721140. Częściowe wyniki badań były już przedstawiane na konferencjach krajowych i zagranicznych oraz publikowane. Paleogeograficzne podsumowanie wszystkich materiałów zebranych w badanym wycinku terenu, wraz z pełną dokumentację badań w formie załączonej na CD bazy danych, przedstawiono w monografii p.t. „Rozwój rzeźby obszaru między Piotrkowem Trybunalskim, Radomskiem a Przedborzem w czwartorzędzie” (Wachecka-Kotkowska 2015). Jak wynika z artykułów przedstawionych w niniejszym tomie, zrealizowane badania dostarczyły licznych przesłanek potwierdzających istnienie lobu Pilicy-Luciąży i świadczą o jego częściowym pokryciu się z lobem Widawki w strefie garbu łódzkiego. Od strony południowej, obydwa loby wyznaczają maksymalny zasięg lądolodu warty na linii Radomsko–Kamieńsk–Rzejowice– Przedbórz w formie festonów, a istnienie strefy ekstraglacjalnej między lobem Widawki i Rawki (sensu lato) ogranicza się do małego obszaru na południe od Kamieńska (por. załącznik do tomu). W świetle obecnego stanu wiedzy, ten niewielki obszar nie należy więc do morfogenetycznego regionu łódzkiego, który w myśl definicji zaproponowanej przez niżej podpisaną w 2006 r., stanowi „...wycinek strefy warciańskiej o rzeźbie poligenicznej i złożonej, której ewolucja w kenozoiku była uwarunkowana przez położenie w strefie pogranicza wału metakarpackiego i depresji środkowopolskiej”. Przeprowadzone badania potwierdziły więc zasadność koncepcji regionu i uszczegółowiły przebieg jego południowej granicy. Porównywalność cech strefy marginalnej lądolodu warty w niewielkim, uważanym wcześniej za ekstraglacjalny wycinku środkowej Polski do cech tej strefy we wschodniej Polsce na międzyrzeczu Krzny i Bugu (por. Godlewska 2015, w tym tomie) określa charakter wniosków jako ponadregionalny. Wszystkim Autorom gorąco dziękuję za przygotowanie artykułów do 103 tomu Acta Geographica Lodziensia informujących o kolejnym etapie badań warciańskich w środkowej i wschodniej Polsce, co pozwoliło na podtrzymanie kronikarskich tradycji najstarszej serii wydawniczej Łódzkiego Towarzystwa Naukowego, założonej przez Jana Dylika w 1948 r. Mam nadzieję, że dyskusja na temat przedstawionych w tomie metod i ich wyników doczeka się wkrótce pełnego podsumowania i że badania układu lobów Widawki i Pilicy-Luciąży (Rawki) w regionie łódzkim będą kontynuowane. Wyrażam opinię, że małe loby, których istnienie stanowi wspólny mianownik przedstawionych w tomie artykułów, powinny stać się przedmiotem szczegółowych zainteresowań badawczych w zakresie zróżnicowania lokalnych kierunków transgresji, dynamiki oraz efektów lito- i morfologicznych w całej, sensu stricte marginalnej, strefie lądolodu warty na pograniczu Niżu i Wyżyn.

dostępna online

Ta pozycja jest dostępna przez Internet. Rozwiń informację, by zobaczyć szczegóły.

Dostęp do treści elektronicznej wymaga posiadania kodu PIN. Po odbiór kodu PIN zapraszamy do biblioteki.

Informacje o książce ; Spis treści